Hoppa yfir valmynd
Forvarnir

Vetrarsport

Til að stuðla að heil­brigði er reglu­leg hreyf­ing nauðsyn­leg og er úr nægu að velja. Vinsældir vetrarsports er sífellt að aukast og partur af tilverunni hjá mörgum yfir vetrartímann er að skella sér á svigskíði, gönguskíði og skauta.

Skaut­ar

Ein­göngu er hægt að skauta á vötn­um og tjörn­um þegar frostakafl­ar hafa verið í ein­hverja daga á vet­urna. Í Reykja­vík og á Ak­ur­eyri er aft­ur á móti hægt að skauta nær all­an árs­ins hring á skauta­svell­um sem eru inn­an dyra.

Búnaður

Skaut­ar, hlýr fatnaður, hjálm­ur og vett­ling­ar eru nauðsyn­leg­ur búnaður á skaut­um. Gott er að nota hné-, oln­boga- og úlnliðshlíf­ar sér­stak­lega fyr­ir byrj­end­ur. Forðast skal að vera með langa trefla og hang­andi reim­ar vegna hættu á að krækja þær í eitt­hvað. Gott er að velja skauta sem halda vel við ökkla og mik­il­vægt að reima þá þétt að fæti.

Skautað úti

Um 10 sm þykk­ur ís verður að vera til að óhætt sé að skauta án þess að eiga hættu á að ís­inn gefi sig. Ávallt verður að muna að ís get­ur verið misþykk­ur og því þarf að skoða hann á fleiri en ein­um stað.

Ef fallið er ofan í vök þarf að gæta þess að þeir sem eru að bjarga komi ekki of nærri vök­inni þar sem hætta er á að ís­inn gefi sig und­an þeim. Best er að leggjast flatur niður á ís­inn til að dreifa þung­an­um og hendi trefli eða ein­hverju öðru til þess sem fallið hef­ur í vök­ina svo hægt sé að draga hann upp.

Snjóþotur

Velja þarf brekku þar sem eng­ir stein­ar eða annað standa upp úr snjón­um og nægt rými er til að stöðva fyr­ir neðan brekk­una. Ekki má renna sér þar sem bílaum­ferð er.

Búnaður

Snjóþota eða annað til að renna sér á, hlýr fatnaður, hjálm­ur og vett­ling­ar eru nauðsyn­leg­ur búnaður. Forðast skal að vera með langa trefla og hang­andi reim­ar vegna hættu á að krækja þær í eitt­hvað.

Skíði og snjóbretti

Skíðaiðkun hef­ur auk­ist mikið síðustu ár hér á landi. Skíðasvæði lands­ins eru 11 og get­ur verið mjög mis­mun­andi út frá veðri og aðstæðum hvert þeirra er opið á vet­urna. 

Skíðahjálm­ur

Ekki er skylda að nota skíðahjálm á skíðasvæðum hér á landi eins og er víða er­lend­is. Höfuðmeiðsl eru í meira en 50% til­fella aðal­skýr­ing dauðsfalla og al­var­legra slysa sem leiða til var­an­legr­ar fötl­un­ar á skíðasvæðum. Hjálm­ur­inn ver mik­il­væg­asta líf­færi hvers og eins og rann­sókn­ir sýna að hann hef­ur ótví­rætt for­varn­ar­gildi. Notk­un rétt stillts skíðahjálms minnk­ar lík­ur á höfuðáverka um allt að 45%. All­ir ættu því að nota skíðahjálm, full­orðnir sem og börn. Jafn­framt veit­ir hjálm­ur­inn góða vörn gegn kulda.

Bak­brynja

Högg á hrygg og bak verða oft mik­il þegar dottið er á skíðum. Bak­brynja ver bakið fyr­ir högg­um og get­ur komið í veg fyr­ir al­var­lega ba­ká­verka og ávallt eru fleiri og fleiri sem nota brynju sem fast­an búnað þegar farið er á skíði. Brynj­ur er hægt að fá í flest­um versl­un­um sem selja skíðabúnað og verð þeirra ekki mikið miðað við kostnað þess að hljóta al­var­leg­an ba­ká­verka.

Skór

Gott er að vera í skíða- og brettaskóm sem halda vel við ökkla þar sem slík­ir skór minnka lík­ur á áverka á ökkl­ann. Til að minnka lík­ur á áverka á hné er gott að temja sér að læsa þeim ekki held­ur halda þeim ávallt mjúk­um. Jafn­framt er mik­il­vægt að gera sér grein fyr­ir ann­mörk­um sín­um og læra að detta rétt sem er út á hlið en ekki beint aft­ur eða fram og bera ekki fyr­ir sig hendi held­ur að bera fyr­ir sig oln­bog­ann

Rétt hegðun í skíðabrekk­um

Til að koma í veg fyr­ir slys í skíðabrekk­um er mik­il­vægt að temja sér rétta hegðun. Alþjóðaskíðasam­bandið hef­ur gefið út eft­ir­far­andi regl­ur um hegðun og fram­komu skíðamanna.

  • Tillitsemi. Skíða- eða snjóbrettamaður skal hegða sér á þann hátt að hann stofni ekki öðrum í hættu, valdi óþægindum eða skaða.
  • Stjórn á hraða. Skíða- eða snjóbrettamaður skal ávallt hafa fullt vald á hraðanum. Hann skal ekki fara hraðar en geta hans leyfir og aðstæður hverju sinni, svo sem veður, færi og fjöldi í brekkunum.
  • Að velja sér leið. Sá sem kemur niður brekku eða aftan að öðrum skíða-eða snjóbrettamönnum skal velja sér leið þannig að hann stofni ekki þeim sem fyrir framan eru í hættu.
  • Framúrtaka. Fara má framúr eða framhjá öðrum skíða- eða snjóbrettamanni fyrir ofan hann eða neðan, hægra eða vinstra megin, að því tilskildu að sá sem farið er framúr eða framhjá hafi allt það svigrúm sem hann þarf.
  • Að fara inn í eða vera á merktri braut. Sá sem fer inn í merkta braut eða leggur aftur af stað eftir að hafa stansað eða sveigt upp á við skal líta vel í kringum sig og ganga úr skugga um að hann stofni hvorki sjálfum sér né öðrum í hættu.
  • Stöðvað í brekku. Skíða- eða snjóbrettamaður skal ekki stansa þar sem braut er þröng eða útsýni takmarkað nema brýna nauðsyn beri til. Ef hann fellur skal hann færa sig úr brautinni eins fljótt og hann getur.
  • Gengið upp eða niður brekku. Skíða- eða snjóbrettamenn sem fara fótgangandi upp eða niður brekku skulu ganga í jaðrinum á merktum brautum.
  • Leiðbeiningar á skiltum. Skíða- eða snjóbrettamenn skulu fara í einu og öllu eftir leiðbeiningum á skiltum sem hafa verið sett upp í brekkunum.
  • Aðstoð. Ef slys ber að höndum skulu allir veita þá aðstoð sem þeir geta.
  • Að gefa sig fram eftir slys. Allir skíða- eða snjóbrettamenn sem verða vitni að eða lenda í slysi skulu gefa sig fram, án tillits til þess hvort þeir bera ábyrgð á slysinu eða ekki.